KAYKAY MODASINDA NEREDEYİZ?
Mustafa Onur AKIN
mustafaonurakin@gmail.com
onur@boardridermag.com
Aile üyelerinizin bir çoğu üzerinize giydiğiniz kıyafetlerden çoğu zaman hoşnut olmamıştır. Etrafınızdaki insanlardan garip tepkiler de almışsınızdır ve farklı çevrelere gittiğinizde de uzaylı muamelesi gördüğünüz zamanlar olmuştur değil mi? Peki kaykaycılar ne giymelidir? Herkesin “normal” olarak tabir ettiği şeyler gerçekten normal midir? Kaykay kıyafeti dışındaki kıyafetler kaykaycılara göre “anormal” şeyler midir peki? Bunların hiçbiri doğru değildir ya da hepsi doğrudur! Bu demek oluyor ki bir çok insana göre bazı şeyler doğru, güzel, hoş, rahat, normal; bir çok insana göre de yanlış, çirkin, iğrenç, rahatsız, anormal.. Yani kısaca bu durum görecelidir ve aynı zamanda “ZEVKLER VE RENKLER TARTIŞILMAZ” sözü gibi su götürmez bir gerçeklik payı da vardır.
Kaykay extreme bir spor olmaktan öte aslında bir modadır. Kaykaycı olarak her ne kadar bu sektörün içinde olan biteni biliyorsak da; bizim dışımızda bu sektörü bilmeyen, tanımayan bir çok kişinin varlığını da unutmamak gerekir. Günlük hayatta kullandığımız pantolonlar, t-shirtler, ayakkabılar, boxer shortlar, çoraplar, çantalar, şapkalar, cüzdanlar, saatler, gözlükler, aksesuarlar, vs… kulağa ne kadar normal geliyor değil mi? Evet normal şeyler bunlar ve her birimiz bunların bazılarını ya da hepsini, her gün sıklıkla kullanıyoruz. Sokakta gördüğümüz herkesin üzerinde farklı renklerde, desenlerde ve farklı markalarda bir çok giysi ve aksesuar var. Her insanın hayata bakış açısı ile birlikte yaptığı işe paralel olarak da yaşam tarzının oluştuğunu kabul edersek, moda denilen olgunun insanların yaşam tarzına göre oluştuğunu görebiliriz. Modayı moda yapan etrafımızdaki her şey değil midir? Buna, çevresel faktörler diyebiliriz -ki moda denilen bütünlüğün büyük kısmı çevresel etkileşimler sonucunda oluşmuştur- ancak bana göre bunun dışında bir etkileşim daha var; bu da çok çok az da olsa doğuştan gelen fizyolojik kazanımlar…Modanın büyük kısmının çevresel etkileşimlerden yani, “özenme, beğenme ve değiştirme” den oluşması belki büyük şehirlere ve maddiyata bağlı olan şeylerdir. Doğuştan gelen içsel istekte ise bireyin etrafında yani bulunduğu çevredeki (belki kırsal bölge) sosyal durumu ne olursa olsun “NORMAL-ANORMAL” kavramı çerçevesinde, çoğunluğa göre farklı giyinme/görünme durumudur. Bu farklı görünme bireyin bilerek yaptığı bir durum değildir, tamamen içinden gelme, kendini bu şekilde benimseme durumudur. Bu durumda bir çok tepkiye ve eleştiriye maruz kalınabilmektedir. Böylesi durumlarda eğer tepkiler çok çok ileri düzeyde ise (şu da bir gerçek ki, giyim tarzının farklılığı bazı bölgelerde hayati tehlike unsuru teşkil etmektedir) “NORMAL-ANORMAL” kavramından öte bulunulan ortama bağlı olarak ortak müştereklerde çok fazla taviz vermeden hareket edilebilir. Uygun çevre koşullarının sağlanması durumunda ise daha istikrarlı davranılabilir.
Kaykay yapanlar için kaykay gündelik hayatın bir parçasını teşkil etmektedir ve son derece sıradandır. Diğer insanların da gündelik hayatları arasında sıradan şeyleri mevcuttur ve bu sıradan şeyler başka diğer insanlar tarafından yadırganmaz. Kaykay bir yaşam tarzıdır ve her yaşam tarzının modayla bir ilişkisi vardır. Kaykayın modasının dünyada başladığı yer Amerika’dır. Amerikan sokak kültürünün bir parçası olan kaykay, gelişim gösterdikçe popüleritesi artarak dünyada ufak çaplı bir salgın halini almıştır. Dünyada 300’den fazla kaykay markasının bulunduğunu, ortalama olarak 60 milyon kaykaycı olduğunu ve buna bağlı olarak bu kültürü takip eden kitlenin de 200 milyon kişinin üzerinde olduğunu düşünecek olursak, kaykayın sokak kültüründen doğup popüler kültürün büyük bir parçası halini aldığını görebiliriz. Ülkemizde de ADSL hizmetinin yaygınlaşmasıyla ve global TV kanallarının daha fazla hayatımıza girmesiyle birlikte popüler kültürün hızlı etkileşimlerini etrafımızda görebilmekteyiz. Bu gelişimi nasıl durduramıyor ve müdahale edemiyorsak, modaya da müdahale edilemez ya da durdurulamaz çünkü insanlar tarafından oluşturulur. İnsanlar yaşayan sosyal varlıklar olduğundan modada da bu sosyal yapıyı görmek mümkündür. Sokaklara çıktığımızda sayısız renge ve değişik kıyafetlere bürünmüş binlerce insan görürüz. Bu modanın resmidir. Herkes istediği renkte istediği çeşitte kıyafet ve aksesuar kullanabilir. Belki yadırganırsınız ama bu sizin içinizi yansıtıyorsa ve yaşam tarzınız varsa işte siz o görünen kişisinizdir. Herkes sizi bu şekilde kabul etmek zorundadır. Zaten söylediğim gibi sizin bir yaşam tarzınız varsa ve siz bunu benimsemişseniz bu size sıradan ve normal gelecektir, böylece sokaklarda rahat bir şekilde ya da bir çoğumuzun söylediği gibi NORMAL yürüyebileceksiniz.
Kaykay sektörü dünyada kendi içinde kapalı bir endüstridir. Kendi içindeki kullanıcıları zaten bu sektörü ayakta tutmaya yetmektedir. Son yıllarda sıkça duyduğumuz globalleşmeyle birlikte bu firmalar kendi istekleri dışında diğer ülkelerdeki girişimcilerle dolaylı yollardan dünya pazarına açılmaya başlamışlardır. Böyle bir pazarın oluşması, kaykaycıların dışında da diğer insanlara hitap edebilmek demek anlamına geliyor. Türkiye’de de böyle bir hareketlenme söz konusudur ve ister istemez Türkiye’nin, kaykay sektörünün gelecek yıllardaki büyük pazarlarından biri olacağını düşünüyorum. Henüz bir kaç firma ülkemizde faaliyet göstermekte ve bu firmalar da tam olarak istikrar sağlayamamış durumdalar. Kaykay giyim tarzı ya da kaykay modası tüm dünyada olduğu gibi satışa sunulduğu ülkedeki kaykaycılardan çok bir çok kişiye hitap edeceğinden insanların gözlerinin alışması ve bunu benimsemesi biraz zaman alacaktır. Bu yüzden yolun başındayız ve gelen her türlü olumlu-olumsuz eleştiriyi-tepkiyi yapıcı olarak almamız gerekiyor. Türkiye’de deyim yerindeyse bir avuç insanız kaykaycı olarak, çoğumuz büyük şehirlerde yaşıyor olsak da kat edeceğimiz daha çok yol var.
Bu yazı 2007 yılında Boardridermag Dergisi'nde, www.skateboardturkiye.com-www.skateboardtr.com sitesinde ve bir çok web sitesinde yayınlanmıştır. İzin alınmadan ve yazar ismi belirtilmeden başka yerlerde kullanılamaz!
mustafaonurakin@gmail.com
onur@boardridermag.com
Aile üyelerinizin bir çoğu üzerinize giydiğiniz kıyafetlerden çoğu zaman hoşnut olmamıştır. Etrafınızdaki insanlardan garip tepkiler de almışsınızdır ve farklı çevrelere gittiğinizde de uzaylı muamelesi gördüğünüz zamanlar olmuştur değil mi? Peki kaykaycılar ne giymelidir? Herkesin “normal” olarak tabir ettiği şeyler gerçekten normal midir? Kaykay kıyafeti dışındaki kıyafetler kaykaycılara göre “anormal” şeyler midir peki? Bunların hiçbiri doğru değildir ya da hepsi doğrudur! Bu demek oluyor ki bir çok insana göre bazı şeyler doğru, güzel, hoş, rahat, normal; bir çok insana göre de yanlış, çirkin, iğrenç, rahatsız, anormal.. Yani kısaca bu durum görecelidir ve aynı zamanda “ZEVKLER VE RENKLER TARTIŞILMAZ” sözü gibi su götürmez bir gerçeklik payı da vardır.
Kaykay extreme bir spor olmaktan öte aslında bir modadır. Kaykaycı olarak her ne kadar bu sektörün içinde olan biteni biliyorsak da; bizim dışımızda bu sektörü bilmeyen, tanımayan bir çok kişinin varlığını da unutmamak gerekir. Günlük hayatta kullandığımız pantolonlar, t-shirtler, ayakkabılar, boxer shortlar, çoraplar, çantalar, şapkalar, cüzdanlar, saatler, gözlükler, aksesuarlar, vs… kulağa ne kadar normal geliyor değil mi? Evet normal şeyler bunlar ve her birimiz bunların bazılarını ya da hepsini, her gün sıklıkla kullanıyoruz. Sokakta gördüğümüz herkesin üzerinde farklı renklerde, desenlerde ve farklı markalarda bir çok giysi ve aksesuar var. Her insanın hayata bakış açısı ile birlikte yaptığı işe paralel olarak da yaşam tarzının oluştuğunu kabul edersek, moda denilen olgunun insanların yaşam tarzına göre oluştuğunu görebiliriz. Modayı moda yapan etrafımızdaki her şey değil midir? Buna, çevresel faktörler diyebiliriz -ki moda denilen bütünlüğün büyük kısmı çevresel etkileşimler sonucunda oluşmuştur- ancak bana göre bunun dışında bir etkileşim daha var; bu da çok çok az da olsa doğuştan gelen fizyolojik kazanımlar…Modanın büyük kısmının çevresel etkileşimlerden yani, “özenme, beğenme ve değiştirme” den oluşması belki büyük şehirlere ve maddiyata bağlı olan şeylerdir. Doğuştan gelen içsel istekte ise bireyin etrafında yani bulunduğu çevredeki (belki kırsal bölge) sosyal durumu ne olursa olsun “NORMAL-ANORMAL” kavramı çerçevesinde, çoğunluğa göre farklı giyinme/görünme durumudur. Bu farklı görünme bireyin bilerek yaptığı bir durum değildir, tamamen içinden gelme, kendini bu şekilde benimseme durumudur. Bu durumda bir çok tepkiye ve eleştiriye maruz kalınabilmektedir. Böylesi durumlarda eğer tepkiler çok çok ileri düzeyde ise (şu da bir gerçek ki, giyim tarzının farklılığı bazı bölgelerde hayati tehlike unsuru teşkil etmektedir) “NORMAL-ANORMAL” kavramından öte bulunulan ortama bağlı olarak ortak müştereklerde çok fazla taviz vermeden hareket edilebilir. Uygun çevre koşullarının sağlanması durumunda ise daha istikrarlı davranılabilir.
Kaykay yapanlar için kaykay gündelik hayatın bir parçasını teşkil etmektedir ve son derece sıradandır. Diğer insanların da gündelik hayatları arasında sıradan şeyleri mevcuttur ve bu sıradan şeyler başka diğer insanlar tarafından yadırganmaz. Kaykay bir yaşam tarzıdır ve her yaşam tarzının modayla bir ilişkisi vardır. Kaykayın modasının dünyada başladığı yer Amerika’dır. Amerikan sokak kültürünün bir parçası olan kaykay, gelişim gösterdikçe popüleritesi artarak dünyada ufak çaplı bir salgın halini almıştır. Dünyada 300’den fazla kaykay markasının bulunduğunu, ortalama olarak 60 milyon kaykaycı olduğunu ve buna bağlı olarak bu kültürü takip eden kitlenin de 200 milyon kişinin üzerinde olduğunu düşünecek olursak, kaykayın sokak kültüründen doğup popüler kültürün büyük bir parçası halini aldığını görebiliriz. Ülkemizde de ADSL hizmetinin yaygınlaşmasıyla ve global TV kanallarının daha fazla hayatımıza girmesiyle birlikte popüler kültürün hızlı etkileşimlerini etrafımızda görebilmekteyiz. Bu gelişimi nasıl durduramıyor ve müdahale edemiyorsak, modaya da müdahale edilemez ya da durdurulamaz çünkü insanlar tarafından oluşturulur. İnsanlar yaşayan sosyal varlıklar olduğundan modada da bu sosyal yapıyı görmek mümkündür. Sokaklara çıktığımızda sayısız renge ve değişik kıyafetlere bürünmüş binlerce insan görürüz. Bu modanın resmidir. Herkes istediği renkte istediği çeşitte kıyafet ve aksesuar kullanabilir. Belki yadırganırsınız ama bu sizin içinizi yansıtıyorsa ve yaşam tarzınız varsa işte siz o görünen kişisinizdir. Herkes sizi bu şekilde kabul etmek zorundadır. Zaten söylediğim gibi sizin bir yaşam tarzınız varsa ve siz bunu benimsemişseniz bu size sıradan ve normal gelecektir, böylece sokaklarda rahat bir şekilde ya da bir çoğumuzun söylediği gibi NORMAL yürüyebileceksiniz.
Kaykay sektörü dünyada kendi içinde kapalı bir endüstridir. Kendi içindeki kullanıcıları zaten bu sektörü ayakta tutmaya yetmektedir. Son yıllarda sıkça duyduğumuz globalleşmeyle birlikte bu firmalar kendi istekleri dışında diğer ülkelerdeki girişimcilerle dolaylı yollardan dünya pazarına açılmaya başlamışlardır. Böyle bir pazarın oluşması, kaykaycıların dışında da diğer insanlara hitap edebilmek demek anlamına geliyor. Türkiye’de de böyle bir hareketlenme söz konusudur ve ister istemez Türkiye’nin, kaykay sektörünün gelecek yıllardaki büyük pazarlarından biri olacağını düşünüyorum. Henüz bir kaç firma ülkemizde faaliyet göstermekte ve bu firmalar da tam olarak istikrar sağlayamamış durumdalar. Kaykay giyim tarzı ya da kaykay modası tüm dünyada olduğu gibi satışa sunulduğu ülkedeki kaykaycılardan çok bir çok kişiye hitap edeceğinden insanların gözlerinin alışması ve bunu benimsemesi biraz zaman alacaktır. Bu yüzden yolun başındayız ve gelen her türlü olumlu-olumsuz eleştiriyi-tepkiyi yapıcı olarak almamız gerekiyor. Türkiye’de deyim yerindeyse bir avuç insanız kaykaycı olarak, çoğumuz büyük şehirlerde yaşıyor olsak da kat edeceğimiz daha çok yol var.
Bu yazı 2007 yılında Boardridermag Dergisi'nde, www.skateboardturkiye.com-www.skateboardtr.com sitesinde ve bir çok web sitesinde yayınlanmıştır. İzin alınmadan ve yazar ismi belirtilmeden başka yerlerde kullanılamaz!
Yorumlar
Yorum Gönder
Yorumunuzu buraya yazabilirsiniz. Yorumunuza en kısa sürede yanıt verilecektir.